یاتاقان غلتشی
یاتاقان غلتشی به دستهای از یاتاقانها گفته میشود که در آن، انتقال بار اصلی از طریق تماس غلتشی انجام میشود. در یاتاقان غلتشی (Rolling Bearing)، لغزش آستانه حرکت دو برابر لغزش حرکتی است ولی این مقدار اصطکاک در مقایسه با یاتاقانهای بوشی (Sleeve Bearings) قابل صرف نظر کردن است. بار، سرعت و ویسکوزیته روغن، عواملی هستند که روی مشخصههای اصطکاکی در یاتاقان غلتشی اثر میگذارند. با این حال، هنوز هم به اشتباه در صنعت به یاتاقان غلتشی، یاتاقان ضد اصطکاک گفته میشود.
یاتاقانها طوری طراحی میشوند تا بار خالص شعاعی و یا بار خالص تراست (Thrust) یا ترکیبی از این دو بار را تحمل کنند. چهار قسمت اصلی یاتاقان غلتشی عبارتند از حلقه (Ring) یا کنس بیرونی، حلقه (Ring) یا کنس درونی، عضو غلتنده و جداکننده.
در یاتاقان غلتشی ارزان قیمت، گاهی وقتها از جداکننده صرف نظر میشود. ولی جداکننده نقش مهمی در یاتاقان غلتشی ایفا میکند و از تماس مالشی بین قطعات جلوگیری میکند.
روانکاری یاتاقان غلتشی روشی است که برای کاهش اصطکاک یاتاقان ها استفاده می شود. اگر دو سطح، نسبت به هم حرکت غلتشی خالص داشته باشند و بین این دو سطح روانکاری انجام شود، به این پدیده، روانکاری الاستوهیدرودینامیک (EHD) گفته میشود. این پدیده را میتوان در چرخدندهها، مکانیزم بادامک و پیرو و یاتاقان غلتشی مشاهده کرد.
دلایل روانکاری یاتاقان غلتشی
• ایجاد یک فیلم روغن بین سطوح لغزشی و غلتشی
• کمک به خنککاری یاتاقان غلتشی
• جلوگیری از سایش سطوحی که با هم در تماس هستند
• محافظت از قطعات در برابر ورود اشیای خارجی